Unlocking the local value of the devastating water hyacinth
De wereld heeft de afgelopen decennia kennis gemaakt met de verwoestende eigenschappen van de waterhyacint. Dit snelgroeiende wateronkruid zorgt voor grote problemen doordat het waterlichamen volledig dichtgroeit. Ondanks het geweldige werk dat is verricht door instanties die de waterbronnen beheren, hebben pogingen om de waterhyacint uit te roeien tot nu toe geen effect.
Maar alle hoop is nog niet verloren: het HYAMAT-project gefinancierd door RVO en uitgevoerd door NETICS benut de volledige waarde van de waterhyacint. Nuttig gebruik van de waterhyacint voor infrastructuurwerken: een innovatieve, op de natuur gebaseerde oplossing.
Wat zijn waterhyacinten en hoe vormen ze een probleem?
De waterhyacint is een snelgroeiend wateronkruid dat schadelijk is voor gezonde aquatische ecosystemen. Waterhyacinten komen van oorsprong uit tropisch Zuid-Amerika en zijn van daaruit verspreid naar andere delen van de wereld, vooral in tropische en subtropische regio’s.
Tegenwoordig zijn waterhyacinten te vinden in veel landen met een warm klimaat, waaronder Afrika, Azië, Australië en delen van Noord-Amerika. Ze groeien vaak in stilstaand water zoals meren, vijvers, kanalen en rivieren en kunnen zich snel verspreiden en een invasieve soort worden die schadelijk is voor het lokale ecosysteem en de waterhuishouding.
De bestrijding van waterhyacinten in Zuid-Afrika werd lange tijd gedomineerd door het gebruik van chemicaliën, met als gevolg dat het waterreservoir sterk vervuild raakte. Het alternatief is handmatige verwijdering (handmatig of machinaal). Deze methode is duurder en zorgt voor een afvalstroom aan land.
Ecologische plaag en verslechtering gezondheid van de mens
Zonder natuurlijke vijanden is deze invasieve waterplant een ecologische plaag geworden, die meren en vissen verstikt, de biodiversiteit onder water vermindert en de lokale economie schaadt. De problemen omvatten onder meer verstopping van rivier- of kanaalstromen met overstromingen en toenemende verzanding tot gevolg.
Daarnaast heeft de waterhyacint ook sociaaleconomische gevolgen zoals een negatief effect op de visserij en visgerelateerde commerciële activiteiten, belemmering voor watertransport, vermindering van de watervoorziening en de waterkwaliteit.
Bovendien hebben de drijvende planten geleid tot verslechtering van de gezondheidstoestand van de mensen doordat er broedplaatsen ontstaan voor onder meer muggen, wormen en slakken.
Hoe het HYAMAT-project een bijdrage levert aan een oplossing voor het waterhyacint probleem
Het HYAMAT-project is een R&D-project gefinancierd door de Nederlandse overheid (RVO) voor het nuttig gebruik van waterhyacint ten behoeve van de ontwikkeling van geotextiel en het verbeteren van de waterkwaliteit van het watersysteem.
Het HYAMAT-project wordt ondersteund door de Blue Deal en verschillende lokale gemeenten in de Gauteng-regio. Er wordt ook nauw samen gewerkt met de Nederlandse ambassade en Orange Corners South Africa. Het project zal de lokale waarde van de verwoestende waterhyacint ontgrendelen voor infrastructuurwerken en tegelijkertijd de balans van de sociaaleconomische ontwikkeling gunstig beïnvloeden.
Geotextiel
HYAMAT is een hoogwaardig, innovatief en biologisch afbreekbaar geotextiel, gemaakt van gedroogde waterhyacint. Het is geschikt als een circulair en biobased alternatief voor synthetisch textielproducten (polypropyleen).
Dergelijke producten worden gebruikt om landbouwkundige en civieltechnische problemen op te lossen met een breed scala aan toepassingen zoals erosiebestrijding, sedimentbeheer, (spoor)wegen, luchthavens, dijken, vegetatieaanplanting, behoud van structuren, reservoirs, kanalen, dammen, stortplaatsen, mijnbouw, enzovoort.
HYAMAT zal ook een goed alternatief zijn voor duurdere en geïmporteerde alternatieven zoals op jute gebaseerde materialen.
Women empowerment
NETICS neemt (lokale) bedrijven op in het HYAMAT-ecosysteem die zich richten op empowerment van vrouwen en ook op het verhogen van het aantal vrouwen dat in hun organisatie werkt. Een voorbeeld is het bedrijf Thekga dat onder leiding van de vrouwelijke ondernemer Tumi Mphahlele die in de Blesbokspruit Wetlands waterhyacinten recyclet om manden, vloerkleden, kantooraccessoires, huisdiermeubels en woonaccessoires van te maken. De geweven producten zijn handgevlochten en handgeweven.
Al eerder heeft NETICS zich hard gemaakt voor de gelijke kansen van vrouwen in Afrika met het SBIR project ‘Circulaire steden’ in Accra.
Projectpartnerschap HYAMAT
NETICS is de hoofdaannemer voor dit SBIR-project en heeft een meervoudig projectpartnerschap met Royal HaskoningDHV (RHDHV), dat verschillende lokale kantoren heeft en veel ervaring heeft in Zuid-Afrika.
RHDHV ondersteunt NETICS in dit SBIR-project met lokale kennis en (maatschappelijke) expertise, maar ook met contacten en lokale kantoorruimte. Voor de haalbaarheidsstudie (Fase I) heeft RHDHV input geleverd voor de economische analyse en het businessplan. Ook voor de uitvoering van de pilot en de waterhyacintenoogst wordt de samenwerking met aannemer Dredging Africa voortgezet.
Heeft u vragen over dit project? Neemt u dan contact op met onze collega Jochem van der Beek (jochem@netics.nl) of Jip Koster (jip@netics.nl).
Post views: 261
